Marszałek Województwa Dolnośląskiego: Laudacja dla ks. prof. Antoniego Kiełbasy SDS

Foto: {[description]}
Przeczytanie artykułu zajmie Ci 5 minut

Marszałek Województwa Dolnośląskiego: Laudacja dla ks. prof. Antoniego Kiełbasy SDS

z okazji przyznania nagrody specjalnej Nagrody Kulturalnej Śląska ufundowanej przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego za działania na polu pojednania polsko-niemieckiego i szerzenie kultu Świętej Jadwigi Śląskiej
Wrocław – Ratusz, 3 września 2010 roku

{[description]}

Wśród wybitnych Dolnoślązaków są tacy, których dzieło życia stanowi rodzaj dialogu toczonego z głosem minionych pokoleń.  Jakże często to spojrzenie wstecz służy kontynuacji nieprzemijających, uniwersalnych wartości. Postacią zaangażowaną w taki dialog z przeszłością był także trzebnicki salwatorianin – ksiądz profesor Antoni Kiełbasa.
Ten pojedynczy ludzki los stał się przykładem nowego postrzegania dolnośląskiej przestrzeni pełnej materialnych i duchowych śladów energii, która, jak udowodnił swym życiem, może służyć współczesności. Niesiony mocą swej misji i poznawczych pasji wskazał na ponadczasowe przesłanie Świętej Jadwigi, w tym szczególnie jako wartości jednoczącej polskich i niemieckich Dolnoślązaków. Niedawne uznanie przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego Jej postaci za Patronkę Regionu stanowi zwieńczenie dzieła życia trzebnickiego salwatorianina. Niestety, moment ten zbiegł się w czasie z końcem ziemskiej drogi czcigodnej postaci Kapłana, który 15 lipca tego roku dokonał swego żywota.
Uhonorowanie dorobku księdza profesora Antoniego Kiełbasy prestiżową statuetką Silesii  stanowi wyraz społecznego uznania dolnośląskiej społeczności, dla której szacowna postać Księdza jest niekwestionowanym autorytetem moralnym także teraz, po śmierci.
***
Ksiądz Antoni Kiełbasa pochodził z rzemieślniczej śląskiej rodziny, w której przyszedł na świat w 1938 roku. Z rodzinnych Świętochłowic, poprzez naukę w katowickim Niższym Seminarium Duchownym im. św. Jacka, wstąpienie do nowicjatu zgromadzenia salwatorianów i studia w zakonnym Wyższym Seminarium Duchownym  w Bagnie, doszedł do święceń kapłańskich w Trzebnicy. Udzielił mu ich w 1963 roku ks. biskup Andrzej Wronka. Przepracowany przez młodego księdza Antoniego pierwszy rok w tamtejszym duszpasterstwie parafialnym przy bazylice św. Jadwigi, miał niewątpliwie decydujący wpływ na kierunek jego powołania i późniejsze zainteresowania naukowe.
Wkrótce potem postanowił kontynuować naukę na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim na wydziale teologicznym. Zetknąwszy się tam z wybitnymi przedstawicielami współczesnej nauki o historii Kościoła, swą uwagę skupił na przeszłości rodzimej wspólnoty zakonnej opracowując temat „Początków salwatorianów na ziemiach polskich w latach 1900-1908”. Postacią, która go wówczas inspirowała do zgłębiania istoty duchowości zakonnej była świątobliwa osoba Sługi Bożego Franciszka Marii od Krzyża Jordana  - założyciela wspólnot zakonnych salwatorianów i sióstr salwatorianek. Uzyskanie licencjatu i magisterium w 1968 roku otworzyło nowy etap w kontynuowanych badaniach naukowych nad życiem i duchowością założyciela zakonu.
Poszukiwania materiałów źródłowych zawiodły go do archiwum generalnego salwatorianów w Rzymie, archiwów i bibliotek w Austrii, Szwajcarii, Niemczech oraz poza Europą – do Stanów Zjednoczonych. W międzyczasie wzbogacał swą wiedzę na Uniwersytecie Gregoriańskim oraz Angelicum w Rzymie.
Uzyskane przez Niego wysokie kwalifikacje zdecydowały o powołaniu w 1971 roku do Międzynarodowej Komisji Historycznej Salwatorianów, której członkiem pozostawał aż do chwili śmierci. Członkostwo to, oprócz prowadzonej przezeń bogatej aktywności wydawniczej, zaowocowało wzbogaceniem rodzimych archiwów salwatoriańskich o liczne pozycje będące odtąd znakomitym warsztatem do badań naukowych dla polskich historyków zajmujących się historią zakonów.
Od 1972 roku ksiądz Antoni Kiełbasa postanowił poświęcić się pracy dydaktycznej, osiedlając się w Trzebnicy i rozpoczynając zajęcia ze studentami Wyższego Seminarium Duchownego Salwatorianów w Bagnie. Przebywając w sąsiedztwie sanktuarium trzebnickiego aktywnie zajął się tematyką historyczną związaną z postacią św. Jadwigi i śladami, które pozostawiła w śląskiej ziemi bogata historia. Śladem tej aktywności pozostają do dzisiaj liczne publikacje książkowe – często popularnonaukowe, artykuły prasowe, recenzje. Jest wśród nich wiele wartościowych silesianów. Publikował w Polsce i poza granicami Kraju – w Niemczech i we Włoszech. Pisał o salwatorianach, praktykach religijnych, wspólnotach zakonnych, przeszłości zgromadzeń, ale też o dziejach Obornik Śląskich, historii Trzebnicy. Jednakże priorytetowym tematem, wokół którego oscylowała badawcza uwaga Księdza pozostawała nadal postać św. Jadwigi. Z okazji 750-lecia Jej śmierci zorganizował sympozjum naukowe we Wrocławiu i Trzebnicy. Doprowadził również do wydania w Trzebnicy, Wrocławiu i Berlinie szeregu publikacji sławiących Jej imię i popularyzujących pozostawione dzieło.
Początek nowego tysiąclecia zbiegł się w Jego życiu z pracami nad przygotowaniami i realizacją Międzynarodowej Konferencji Cystersologów, zacieśnianiem współpracy m.in. z Andechs, Kitzingen i Goslar, uczestnictwem w zagranicznych i krajowych spotkaniach naukowych, organizacją wystaw o tematyce związanej z osobą Świętej. Zasłynął w europejskich środowiskach naukowych i duchownych jako gorący orędownik Jej dzieła. Pełen entuzjazmu uczestniczył  w XIII Konferencji Chrześcijańskich Dni Europy, podczas których zainicjowano Europejski Szlak Pielgrzymkowy wiodący z bawarskiego Andechs do dolnośląskiej Trzebnicy.
Nie zapominając o społeczności lokalnej, zaofiarował mieszkańcom Trzebnicy uczestnictwo w tzw. Dużej i Małej Ścieżce Świętej Jadwigi Śląskiej – trasach pielgrzymkowych ze stacjami o funkcjach medytacyjnych i edukacyjnych, w których bierze zwykle udział wielopokoleniowa grupa ponad tysiąca osób. Z początkiem lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku reaktywował  Bractwo św. Jadwigi nawiązujące do podobnych zgromadzeń czynnych w całej Europie w przeszłych stuleciach.
W dużej mierze dzięki Jego staraniom i wieloletnim zabiegom, w 2007 roku został wydany w Rzymie dekret o ustanowieniu Międzynarodowego Sanktuarium Świętej Jadwigi w Trzebnicy. Dopełnieniem tego aktu stało się uznanie Świętej Patronką Miasta Trzebnicy i w roku bieżącym - uchwałą Sejmiku Województwa Dolnośląskiego – Patronką Dolnego Śląska.
W międzyczasie, ksiądz Antoni Kiełbasa uzyskał tytuł doktorski wieńcząc rozprawą naukową na temat założyciela zakonu salwatorianów swe wieloletnie badania. Nadal kontynuował działalność naukową, prowadząc zajęcia z tematu dziejów Kościoła na Śląsku, także dla świeckich studentów. Imponujące postępy w badaniach doprowadziły Go do uzyskania tytułu docenta i profesora na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu.
Wraz z upływem lat, aktywność Księdza stawała się coraz bardziej intensywna poprzez obecność w spotkaniach międzynarodowych, uczestnictwo w programach medialnych, publikacje w językach polskim, czeskim i niemieckim oraz różnorodne formy inicjatyw społecznych. Pozytywistyczną w charakterze pracą starał się jak najżarliwiej oddawać cześć swej Patronce.
***
W uznaniu zasług honorowały Go środowiska krajowe i międzynarodowe, a Prezydenci RFN, Austrii, Polski przyznali najwyższe odznaczenia państwowe. Wśród tych cennych wyrazów uznania szczególne znaczenie posiadły jednak niewątpliwie dwa tytuły: Honorowego Obywatela Trzebnicy i Zasłużonego dla gminy Trzebnica. Świadczą o „pozytywnym zakorzenieniu” człowieka w jego środowisku. Dla Księdza rodzinnym domem była niewątpliwie chrześcijańska Europa, lecz taki sam szeroki horyzont odnajdywał w malutkiej podwrocławskiej Trzebnicy, z której wieleset lat temu brzmiał jasny i mocny głos świętej Jadwigi. O tym Głosie przypominał i Jemu poświęcił swe dzieło skromnego salwatorianina – Europejczyka i wielkiego duchem Ślązaka.
Obdarzony łaską pokory postąpił wcześniej ku Jasności, my zaś oddajmy Mu symbolicznie hołd obdarzając pośmiertnie statuetką Silesia z nadzieją przyjęcia jej przez rodzinę zakonną Księdza. Podobnie, jak całe Jego życie, niech będzie ona rodzajem wotum dla Jego umiłowanej Świętej, by z niebieskich wyżyn czuwała nad pomyślnością naszego regionu.