Historia

ZAŁOŻYCIEL

Jan Chrzciciel Jordan urodził się dnia 16 czerwca 1848 roku w Gurtweil, w pobliżu Waldshut w Badenii (Niemcy). W trzynastym roku życia, w czasie I Komunii Świętej, doświadczył szczególnej łaski, która stała się zaczynem kapłańskiego powołania. Droga do przyjęcia święceń była długa i trudna, przede wszystkim ze względu na skrajnie trudne warunki materialne rodziny.
Dnia 21 lipca 1878 roku otrzymał upragniony dar kapłaństwa. Z powodu Kulturkampfu, czyli mówiąc w uproszczeniu, ówczesnej walki władz niemieckich z Kościołem Katolickim, uroczystość odbywała się za zamkniętymi drzwiami przy bardzo ograniczonej ilości wiernych. Okoliczności te zmusiły go również do odprawienia Mszy św. prymicyjnej poza rodzinną parafią, a nawet poza granicami kraju, w pobliskiej Szwajcarii.

Trzydziestoletni ksiądz, obdarzony niezwykłym talentem lingwistycznym, został wysłany przez swojego biskupa do Rzymu na studia języków orientalnych pod skrzydłami Kongregacji Rozkrzewiania Wiary. To otworzyło przed nim nowe możliwości i poprowadziło do doświadczeń, które utwierdziły go w przekonaniu, że Bóg powołuje go do szczególnej misji.
Znamienna była jego podróż na Bliski Wschód, gdzie został wysłany w celu praktycznego doskonalenia języków. Na wzgórzach Libanu, wpatrzony w stare cedry, otrzymał szczególną łaskę – niejako oświecenie, które dało mu pewność dotyczącą przyszłych zamierzeń. Jak nigdy wcześniej usłyszał słowa z Janowej Ewangelii „To jest życie wieczne, aby poznali Ciebie, jedynego prawdziwego Boga i Tego, którego posłałeś, Jezusa Chrystusa” (J 17,3). Cały pobyt w Ziemi Świętej, a zwłaszcza częste nawiedzanie Golgoty i Grobu Pańskiego ostatecznie utwierdziły go w misji założycielskiej.

Po uzyskaniu błogosławieństwa Papieża Leona XIII, dnia 8 grudnia 1881 roku, w kaplicy św. Brygidy przy Piazza Farnese, Jordan z dwoma towarzyszami zapoczątkował Apostolskie Towarzystwo Nauczania. Jego Idee wyprzedzały czasy, w których żył. Nie chciał on zakładać typowego zgromadzenia zakonnego, ale raczej swego rodzaju ruch, który zaangażuje w ewangelizację nie tylko duchownych, ale również świeckich w różnym stopniu związanych z Towarzystwem i zaangażowanych w misję apostolską. Władze kościelne widziały to jednak inaczej i wymagały od młodego założyciela przedstawienia jasnych zasad funkcjonowania. Posłuszeństwo, jakie zawsze okazywał zwierzchnikom kościelnym, doprowadziło do przekształcenia, w 1883 roku, dzieła w zgromadzenie zakonne pod nazwą Towarzystwo Boskiego Zbawiciela (Salwatorianie). Jan Baptysta Jordan przyjął wówczas imię Franciszek Maria od Krzyża. W dniu 8 grudnia 1888 roku z Marią Teresą von Wüllenweber (Bł. Maria od Apostołów), założył Kongregację Sióstr Boskiego Zbawiciela (Salwatorianki).

W 1889 roku, młode zgromadzenie zakonne otrzymało zaskakującą propozycję od prefekta Kongregacji Rozkrzewiania Wiary, aby przejąć nowo utworzoną Prefekturę Apostolską w Assam. Przełożony, dla którego działalność misyjna była fundamentalna, odczytał to jako wyróżnienie i oznakę zaufania ze strony Stolicy Apostolskiej. Było to jednak sporym wyzwaniem. Ojciec Jordan poświęcił misji w dalekich Indiach najlepszych członków. Początki tej misji okazały się dramatyczne. Niespodziewana śmierć misjonarzy, spowodowana trudnymi warunkami klimatycznymi i trzęsienie ziemi, które zniszczyło to, co na początku udało się tam zbudować, były bardzo wielką próbą.

Mimo skromnych możliwości personalnych i materialnych następował dynamiczny rozwój Wspólnoty. W 1892 roku Ojciec Jordan założył fundację w Stanach Zjednoczonych i Austrii. Później powstały misje w: Ekwadorze-Kolumbii (1893), Szwajcarii (1894), Czechosłowacji (1895), Brazylii (1896), Rumunii (1898), Belgii, Polsce i Jugosławii (1900), Anglii (1901) i Niemczech (1915).

Tak więc, za swego życia, zainicjował działalność w czternastu różnych krajach. To było wynikiem jego zaufania do Bożej Opatrzności, odwagi, wytrwałości i licznych długich podróży. Aktualnie członkowie Towarzystwa Boskiego Zbawiciela głoszą Ewangelię w czterdziestu krajach na wszystkich zamieszkałych kontynentach. Na całym świecie działają również Siostry Salwatorianki oraz Salwatorianie Świeccy.

Franciszek Maria od Krzyża Jordan narodził się dla Nieba dnia 8 września 1918 roku w szwajcarskim Tafers, gdzie przebywał ze względu na okoliczności I Wojny Światowej. W 1956 roku jego doczesne szczątki zostały przeniesione do Rzymu i złożone w Domu Generalnym. Proces beatyfikacyjny rozpoczął się w 1942 roku. W roku 2011 roku został ogłoszony Dekret o heroiczności a dnia 19 czerwca 2020 roku Papież Franciszek zatwierdził cud za jego wstawiennictwem. Uroczystość beatyfikacji odbyła się dnia 15 maja 2021 roku w Bazylice Laterańskiej w Rzymie.

Proces duchowego dojrzewania i wzrastania do misji założycielskiej ukazują zapiski Dziennika Duchowego, który Ojciec Franciszek Maria od Krzyża prowadził od 1875 roku. W języku polskim dostępnych jest szereg publikacji przybliżających sylwetkę Błogosławionego oraz historię Towarzystwa Boskiego Zbawiciela.

PROWINCJA POLSKA

Duża liczba powołań z ziem polskich stała się dla Ojca Jordana sygnałem do założenia domu zakonnego w Krakowie. Dlatego w czerwcu 1900 roku wysłał on, pochodzącego z tego miasta, kl. Wojciecha Kummera SDS, aby znalazł odpowiednie miejsce dla pierwszej placówki salwatorianów. W następnych miesiącach przybyli do Krakowa trzej salwatorianie: ks. Alfred Zacharzowski, ks. Cezary Wojciechowski oraz ks. Honory Bugiel i zamieszkali, 21 października 1900 roku, w mieszkaniu przy ul. Szlak 55. Dzięki staraniom Ojca Jordana i ofiarnej pracy pionierów salwatoriańskich kard. Jan Puzyna wydał dnia 1 października 1901 roku pozwolenie na założenie domu zakonnego Towarzystwa Boskiego Zbawiciela w Trzebini. Oficjalne otwarcie pierwszej placówki salwatoriańskiej na ziemiach polskich nastąpiło w dniu 1 lipca 1903 roku. Wspólnota ta podlegała wówczas bezpośrednio przełożonemu generalnemu w Rzymie. Zajmowała się szeroko pojętą działalnością duszpasterską oraz wydawniczą w samej Trzebini oraz w Galicji i na Górnym Śląsku.
Druga Kapituła Generalna Salwatorianów w 1908 roku dokonała podziału Zgromadzenia na cztery prowincje. Dom zakonny w Trzebini został włączony do powstałej wtedy prowincji austro-węgierskiej. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku wspólnota w Trzebini ponownie podlegała przełożonemu generalnemu w Rzymie. Biorąc pod uwagę nową sytuację geopolityczną w Europie przełożony generalny powołał do życia Komisariat Polski i mianował dnia 6 lutego 1922 roku ks. Benignego Dziadka jego przełożonym. Ofiarna posługa salwatorianów przynosiła owoce w postaci dużej liczby kandydatów do zgromadzenia. Dlatego dnia 12 stycznia 1922 roku zgromadzenie przejęło bursę im św. Jacka w Krakowie na Zakrzówku, gdzie od dnia 15 lipca 1923 roku zaczęło przyjmować kandydatów do nowicjatu. Dalszy wzrost liczby powołań doprowadził do erygowania Prowincji Polskiej Towarzystwa Boskiego Zbawiciela w dniu 16 sierpnia 1927 roku. Liczyła ona wówczas 27 członków. Mieszkali oni w trzech domach zlokalizowanych w: Trzebini, Krakowie i Lipniku. Pierwszym prowincjałem został mianowany ks. Benigny Dziadek, który rezydował w Krakowie. W związku z dużą liczbą powołań założono kolejne domy zakonne: w Mikołowie (1931), Zakopanem (1939) oraz w Merrillville w USA (1941). W 1938 roku Prowincja Polska Towarzystwa Boskiego Zbawiciela liczyła już 98 osób.
Po trudnym okresie okupacji niemieckiej w latach 1939-1945, nastąpił dynamiczny rozwój polskiej prowincji. Po II wojnie światowej powstało wiele domów zakonnych na Ziemiach Zachodnich, gdzie polscy salwatorianie włączyli się w odbudowę życia religijnego oraz kulturalnego.

W tym okresie założono domy w Krakowie przy ul. Łobzowskiej 22 (1945), Bielsku-Białej (1945), Bagnie (1945), Dobroszycach (1945), Trzebnicy (1945), Koczurkach (1945), Obornikach Śląskich (1947), Rościsławicach (1947), Bystrej Śląskiej (1952), Wysokim Kościele (1953), Mikuszowicach Śląskich (1957), Wrocławiu (1957), Warszawie (1959), Piastowie (1960), Węgorzewie (1960), Międzywodziu (1962), Krzyżu Wielkopolskim (1964) i innych. Szczególnie ważnym ośrodkiem było i jest Bagno (dawniej Heinzendorf), gdzie w latach 1930-1941 mieścił się międzynarodowy nowicjat dla kandydatów z krajów niemieckojęzycznych. W tymże miejscu od 1946 do 1994 oraz od 2004 roku do dnia dzisiejszego ma swoją siedzibę nowicjat. Od 4 października 1953 roku mieści się tam również Wyższe Seminarium Duchowne prowincji polskiej salwatorianów. W roku jubileuszu 60-lecia istnienia WSD w Bagnie wykonano badania, które dają obraz statystyczny: 739 kleryków rozpoczęło studia, a 481 kleryków ukończyło studia i przyjęło święcenia kapłańskie.
Członkowie polskiej prowincji włączali się w realizację charyzmatu Ojca Jordana nie tylko w swojej ojczyźnie. Wielu absolwentów WSD w Bagnie podjęło się pracy misyjnej w takich krajach jak Tanzania (1968), Zair (1973), Indie (1990) oraz Australia i Kanada. Przemiany społeczno-polityczne w Europie po 1989 roku zaowocowały dużą aktywnością w krajach postkomunistycznych. Odpowiadając na potrzeby Kościołów lokalnych salwatorianie podjęli posługę duszpasterską w Rosji, Czechach, Słowacji, Albanii i Czarnogórze oraz na Węgrzech, Białorusi i Ukrainie. Zainicjowano również fundacje w: Meksyku, Szkocji i Włoszech.

PUBLIKACJE

	ZOBACZ
	ZOBACZ
	ZOBACZ
	ZOBACZ
	ZOBACZ
	ZOBACZ